काही वेळा करदाते वजावटींचा आवश्यक तितका लाभ घेत नाहीत आणि जास्त कर भरतात. या वर्षी रिटर्न भरताना कोणत्या वजावटी घेता येतील , ते काळजीपूर्वक पाहावे.
काही करदात्यांना टॅक्सविषयीचे नियम माहीत नसताना आणि ते जास्त कर भरतात. त्यामुळे त्यांना रिफंड घ्यावा लागतो. यामुळे वजावटींचा पूर्ण लाभ घेतला जात नाही. टॅक्सपॅनर.कॉम या टॅक्स फायलिंग पोर्टलने गेल्या वर्षीच्या रिटर्न्सविषयी केलेल्या अभ्यासावरून लक्षात आले की , अंदाजे ५१ टक्के पगारदार करदात्यांनी कलम ८०सी अंतर्गतच्या करबचत मर्यादेचा पूर्णपणे वापर केलेला नाही. चारपैकी केवळ एका करदात्याने कलम ८०डी अंतर्गत हेल्थ इन्शुरन्ससाठी पूर्ण वजावट मागितली होती.
यंदा रिटर्न्स भरताना पुढील वजावट घेता येतील. अगोदरच रिटर्न्स भरून झाले असतील आणि त्यात वजावटी घेतल्या नसतील तर सुधारित रिटर्न भरण्याचा विचार करता येईल.
८०सी अंतर्गत होमलोनची परतफेड
होमलोनसाठी मोठा हप्ता भरावा लागत असेल तर करबचत पर्यायांमध्ये टाकण्यासाठी पैसे वेगळे काढणे कठीण होत असेल. होमलोनवर भरलेले व्याज कलम २४बी अंतर्गत वजावटीस पात्र आहे , तर कर्जाच्या मुद्दलीवर कलम ८०सी अंतर्गत करसवलत मिळते. होमलोनच्या हप्त्यामुळे कलम ८०सी अंतर्गतच्या १ लाख रुपयांपर्यंतच्या मर्यादेचा लाभ घेऊ शकत नसलेल्यांसाठी ही मोठी सुविधा आहे.
होमलोन ज्या घरासाठी घेतले आहे त्यामध्ये करदाता राहत असेल तर त्यावरील दीड लाख रुपयांपर्यंतच्या व्याजावर वजावट मिळू शकते. परंतु , सेकंड होम म्हणून किंवा गुंतवणूक म्हणून घेतलेल्या घराच्या होमलोनवर संबंधित आर्थिक वर्षात भरलेल्या संपूर्ण व्याजावर सवलत मिळवता येते.
घरभाड्यावर ३० टक्के वजावट
करदात्याने घर भाड्याने दिलेले असेल तर त्यातून मिळणारे उत्पन्न करपात्र उत्पन्नात समाविष्ट केले जाते. या उत्पन्नावर ३० टक्के वजावट मिळते. त्यामुळे करदात्यांना दरमहा १० हजार रुपये भाडे मिळत असेल तर वार्षिक भाडे १.२ लाख रुपये होते. यापैकी ३६ हजार रुपयांवर वजावट मिळते आणि केवळ ८४ हजार रुपयांवर कर भरावा लागतो.
भांडवली नुकसान कसे भरून काढावे ?
वर्षभरात झालेले विशिष्ट अल्पकालीन व दीर्घकालीन भांडवली नुकसान झालेल्या फायद्याच्या संदर्भात अॅडजस्ट करता येते. म्हणजे , शेअर्स , इक्विटी फंड किंवा सोन्यामध्ये गेल्या वर्षी पैसे बुडले असतील तर हे नुकसान मालमत्तेची विक्री , सोने वा डेट् फंड यांतील अल्पकालीन भांडवली नफा किंवा करपात्र दीर्घकालीन भांडवली नफा यातून अॅडजस्ट करता येते. संपूर्ण नुकसान एकाच आर्थिक वर्षातून भरून काढता येत नसेल तर ते पुढील आर्थिक वर्षांपर्यंत पुढे नेता येते. समजा , करदात्याने २०१२-१३ मध्ये शेअर्स व गोल्ड फंडातून ८० हजार रुपये गमावले आणि यापैकी ३० हजारांचे नुकसान डेट् फंडातील फायद्यातून ऊपून काढले. उरलेले ५० हजार रुपये पुढे नेता येतील आणि २०२०-२१ पर्यंतच्या फायद्यापर्यंत ते भरून काढता येईल.
परंतु , या पद्धतीने शेअर्स व इक्विटी फंडातील केवळ अल्पकालीन नुकसान भरून काढता येते. शेअर्स व फंडातील गुंतवणूक एक वर्षाहून अधिक काळ केलेली असेल तर नुकसान भरून काढता येत नाही. तसेच , अन्य अॅसेटमधील दीर्घकालीन नुकसान शेअर्समधील अल्पकालीन फायद्यातून भरून काढता येत नाही. फिक्स्ड मॅच्युरिटी प्लॅन (एफएमपी) आणि डेट् फंडातून भांडवली नफा झालेल्या करदात्यांना प्रामुख्याने याचा फायदा होईल.
पालकांचा मेडिकल इन्शुरन्स
कलम ८०डी नुसार हेल्थ इन्शुरन्स पॉलिसीचा १५ हजार रुपयांपर्यंतचा हप्ता वजावटीस पात्र असतो. परंतु , करदात्याने पालकांनाही विम्याचे संरक्षण दिलेले असेल तर आणखी १५ हजार रुपयांची अतिरिक्त वजावट मिळते. पालकांपैकी एक ज्येष्ठ नागरिक असेल तर वजावटीची मर्यादा २० हजार रुपये आहे.
आजार व अपंगत्व
कलम ८०डीडीबी मध्ये नमूद केलेल्यापैकी कोणताही आजार झालेली व्यक्ती करदात्यावर अवलंबून असेल तर करदात्याला ४० हजार रुपयांपर्यंत वजावट मागता येते. पेशंट ज्येष्ठ नागरिक असेल तर ६० हजार रुपयांपर्यंत वजावट मिळते. आजारांमध्ये न्यूरॉलॉजिकल विकार , कॅन्सर , एड्स , किडन्या निकामी होणे आणि हेमॅटॉलॉजिकल डिसऑर्डर यांचा समावेश असतो. करदात्यांवर अवलंबून असलेल्या व्यक्तींमध्ये जोडीदार , मुले , पालक व भावंडे समाविष्ट असतात. परंतु , पेशंट संपूर्णतः किंवा प्रामुख्याने करदात्यावर अवलंबून असणे आवश्यक आहे. तसेच , त्याने आजारासाठी इन्शुरन्स कंपनीकडून स्वतंत्रपणे दावा केलेला नसावा.
तसेच , करदात्याला अपंगत्व असल्यास कलम ८०यू अंतर्गत ७५ हजार रुपयांची वजावट घेता येते. करदात्यावर अपंग व्यक्ती अवलंबून असल्यास त्याला कलम ८०डीडी अंतर्गत वजावट घेता येते. अपंगत्वामध्ये अंधत्व , अधू दृष्टी , श्रवणदोष , कुष्ठरोग , मेंटल रिटार्डेशन व मानसिक आजार यांचा समावेश आहे. किरकोळ अपंगत्व असल्यास करविषयक लाभ मिळत नाही. किमान ४० टक्के अपंगत्व असणे आवश्यक आहे. अपंगत्व ८० टक्क्यांहून अधिक असल्यास १ लाख रुपये वजावट मिळते.
काही करदात्यांना टॅक्सविषयीचे नियम माहीत नसताना आणि ते जास्त कर भरतात. त्यामुळे त्यांना रिफंड घ्यावा लागतो. यामुळे वजावटींचा पूर्ण लाभ घेतला जात नाही. टॅक्सपॅनर.कॉम या टॅक्स फायलिंग पोर्टलने गेल्या वर्षीच्या रिटर्न्सविषयी केलेल्या अभ्यासावरून लक्षात आले की , अंदाजे ५१ टक्के पगारदार करदात्यांनी कलम ८०सी अंतर्गतच्या करबचत मर्यादेचा पूर्णपणे वापर केलेला नाही. चारपैकी केवळ एका करदात्याने कलम ८०डी अंतर्गत हेल्थ इन्शुरन्ससाठी पूर्ण वजावट मागितली होती.
यंदा रिटर्न्स भरताना पुढील वजावट घेता येतील. अगोदरच रिटर्न्स भरून झाले असतील आणि त्यात वजावटी घेतल्या नसतील तर सुधारित रिटर्न भरण्याचा विचार करता येईल.
८०सी अंतर्गत होमलोनची परतफेड
होमलोनसाठी मोठा हप्ता भरावा लागत असेल तर करबचत पर्यायांमध्ये टाकण्यासाठी पैसे वेगळे काढणे कठीण होत असेल. होमलोनवर भरलेले व्याज कलम २४बी अंतर्गत वजावटीस पात्र आहे , तर कर्जाच्या मुद्दलीवर कलम ८०सी अंतर्गत करसवलत मिळते. होमलोनच्या हप्त्यामुळे कलम ८०सी अंतर्गतच्या १ लाख रुपयांपर्यंतच्या मर्यादेचा लाभ घेऊ शकत नसलेल्यांसाठी ही मोठी सुविधा आहे.
होमलोन ज्या घरासाठी घेतले आहे त्यामध्ये करदाता राहत असेल तर त्यावरील दीड लाख रुपयांपर्यंतच्या व्याजावर वजावट मिळू शकते. परंतु , सेकंड होम म्हणून किंवा गुंतवणूक म्हणून घेतलेल्या घराच्या होमलोनवर संबंधित आर्थिक वर्षात भरलेल्या संपूर्ण व्याजावर सवलत मिळवता येते.
घरभाड्यावर ३० टक्के वजावट
करदात्याने घर भाड्याने दिलेले असेल तर त्यातून मिळणारे उत्पन्न करपात्र उत्पन्नात समाविष्ट केले जाते. या उत्पन्नावर ३० टक्के वजावट मिळते. त्यामुळे करदात्यांना दरमहा १० हजार रुपये भाडे मिळत असेल तर वार्षिक भाडे १.२ लाख रुपये होते. यापैकी ३६ हजार रुपयांवर वजावट मिळते आणि केवळ ८४ हजार रुपयांवर कर भरावा लागतो.
भांडवली नुकसान कसे भरून काढावे ?
वर्षभरात झालेले विशिष्ट अल्पकालीन व दीर्घकालीन भांडवली नुकसान झालेल्या फायद्याच्या संदर्भात अॅडजस्ट करता येते. म्हणजे , शेअर्स , इक्विटी फंड किंवा सोन्यामध्ये गेल्या वर्षी पैसे बुडले असतील तर हे नुकसान मालमत्तेची विक्री , सोने वा डेट् फंड यांतील अल्पकालीन भांडवली नफा किंवा करपात्र दीर्घकालीन भांडवली नफा यातून अॅडजस्ट करता येते. संपूर्ण नुकसान एकाच आर्थिक वर्षातून भरून काढता येत नसेल तर ते पुढील आर्थिक वर्षांपर्यंत पुढे नेता येते. समजा , करदात्याने २०१२-१३ मध्ये शेअर्स व गोल्ड फंडातून ८० हजार रुपये गमावले आणि यापैकी ३० हजारांचे नुकसान डेट् फंडातील फायद्यातून ऊपून काढले. उरलेले ५० हजार रुपये पुढे नेता येतील आणि २०२०-२१ पर्यंतच्या फायद्यापर्यंत ते भरून काढता येईल.
परंतु , या पद्धतीने शेअर्स व इक्विटी फंडातील केवळ अल्पकालीन नुकसान भरून काढता येते. शेअर्स व फंडातील गुंतवणूक एक वर्षाहून अधिक काळ केलेली असेल तर नुकसान भरून काढता येत नाही. तसेच , अन्य अॅसेटमधील दीर्घकालीन नुकसान शेअर्समधील अल्पकालीन फायद्यातून भरून काढता येत नाही. फिक्स्ड मॅच्युरिटी प्लॅन (एफएमपी) आणि डेट् फंडातून भांडवली नफा झालेल्या करदात्यांना प्रामुख्याने याचा फायदा होईल.
पालकांचा मेडिकल इन्शुरन्स
कलम ८०डी नुसार हेल्थ इन्शुरन्स पॉलिसीचा १५ हजार रुपयांपर्यंतचा हप्ता वजावटीस पात्र असतो. परंतु , करदात्याने पालकांनाही विम्याचे संरक्षण दिलेले असेल तर आणखी १५ हजार रुपयांची अतिरिक्त वजावट मिळते. पालकांपैकी एक ज्येष्ठ नागरिक असेल तर वजावटीची मर्यादा २० हजार रुपये आहे.
आजार व अपंगत्व
कलम ८०डीडीबी मध्ये नमूद केलेल्यापैकी कोणताही आजार झालेली व्यक्ती करदात्यावर अवलंबून असेल तर करदात्याला ४० हजार रुपयांपर्यंत वजावट मागता येते. पेशंट ज्येष्ठ नागरिक असेल तर ६० हजार रुपयांपर्यंत वजावट मिळते. आजारांमध्ये न्यूरॉलॉजिकल विकार , कॅन्सर , एड्स , किडन्या निकामी होणे आणि हेमॅटॉलॉजिकल डिसऑर्डर यांचा समावेश असतो. करदात्यांवर अवलंबून असलेल्या व्यक्तींमध्ये जोडीदार , मुले , पालक व भावंडे समाविष्ट असतात. परंतु , पेशंट संपूर्णतः किंवा प्रामुख्याने करदात्यावर अवलंबून असणे आवश्यक आहे. तसेच , त्याने आजारासाठी इन्शुरन्स कंपनीकडून स्वतंत्रपणे दावा केलेला नसावा.
तसेच , करदात्याला अपंगत्व असल्यास कलम ८०यू अंतर्गत ७५ हजार रुपयांची वजावट घेता येते. करदात्यावर अपंग व्यक्ती अवलंबून असल्यास त्याला कलम ८०डीडी अंतर्गत वजावट घेता येते. अपंगत्वामध्ये अंधत्व , अधू दृष्टी , श्रवणदोष , कुष्ठरोग , मेंटल रिटार्डेशन व मानसिक आजार यांचा समावेश आहे. किरकोळ अपंगत्व असल्यास करविषयक लाभ मिळत नाही. किमान ४० टक्के अपंगत्व असणे आवश्यक आहे. अपंगत्व ८० टक्क्यांहून अधिक असल्यास १ लाख रुपये वजावट मिळते.
No comments:
Post a Comment